478. VỀ QUÊ CHẠP MỘ

      Năm nào cũng vậy, khoảng gần giữa tháng 9 âm lịch, lại về quê chạp mộ. Và năm nào cũng vậy, những ngày chạp mộ không mưa to gió lớn, thì lụt lội, bão bùng. Năm nay, chạp mộ trong không khí rộn rạo của cơn bão số 11- Nari. Cho dù thời tiết không thuận lợi, việc dòng tộc, tổ tiên chẳng ai lơi là. Nhánh của mình vẫn đông đủ như mọi khi.

      Từ sáng sớm ngày mồng 9, tiếng ơi ới gọi nhau đi chạp mộ vọng từ xóm này sang xóm kia. Mình cùng đứa cháu, người vác cào kẻ vác cuốc lên rú tập trung ở khu vực nhiều mộ của nhánh nhất. Sau khi tập trung, mọi người chia ra từng tốp đi chạp từng khu mộ khác nhau để tránh tình trạng sót mộ. Tốp của mình chạp từ độn ngoài lên độn cao, qua khe vào vào độn trong, rồi ra khu vực khe bến phụ. Tính ra đoạn đường di chuyển cũng gần 3 cây số. Mệt thì có mệt nhưng vui. Anh em ai cũng vui vẻ, vừa dẫy cỏ, vừa phát cây, vừa vun nấm, vừa trang cho đất mịn láng… vừa thắp hương… vừa cười nói inh ỏi một góc rú làng trong mưa.

       Mộ nhánh họ Hoàng của mình khá nhiều. Người dẫy thì ít. Con cháu nội phần lớn ở xa về cuốc cào lóng ngóng. Tiêu biểu là mình và thằng cháu gọi bằng chú. Hai chú cháu quen cầm phấn hơn cầm cào cầm cuốc; quen đi đường nhựa, sân gạch hơn là đi trên đất cát trắng. Còn con cháu ngoại thì trùng nhánh này nhánh khác. Ít người nên tất cả phải tranh thủ, phải chịu thương chịu khó. Vậy mà phải đến 11 giờ mới chạp xong hơn một nửa, còn cả buổi sáng ngày mai.

      Mười 11 giờ rưỡi, con cháu ra từ đường họ tộc, nhánh nhóm ở đấy. Sau khi cúng tế xong, con cháu ngoại được mời dùng bữa. Con cháu nội phục vụ, mời bia. Không ai nề hà cả. Ai cũng sẵn lòng, cũng yêu quý con cháu ngoại đã tìm về họ tộc  của mẹ, của bà, của vợ… Một tập tục đẹp. Sau khi con cháu ngoại cáo về, con cháu nội mới vào mâm. Vẫn mâm xôi thịt, vẫn nước mắm ớt bột, dưa giá,nhưng ngon đáo để. Con cháu nội không ngồi bốn người một mâm, hơn người một tí, chật một tí nhưng ấm áp tình máu mủ. Chỉ có điều, ngồi phản mà ăn có hơi tức bụng, đau chân một tí vì ngồi ăn ở bàn cao quen rồi. Nói là nói vậy thôi, không ai vì mỏi hoặc đau chân mà quên ăn cả. Một mâm xôi thịt phum phum, chỉ một nhoáng là thấy lá chuối lót mâm, phải phần thêm.

      Đến 13 giờ, tất cả xong. Ngày đầu chạp một đã qua. Còn ngày mai nữa. Ngày mai, có thể bão đã vượt Hoàng Sa gần vào đất liền.

     Hoàng Dục

    13-10-2013

    _______________