669. ĐỊA LÔ TỨC SỰ

Chùa Phổ Độ, Bảo Lộc

ĐỊA LÔ TỨC SỰ

玄光禪師
Huyền Quang thiền sư

Tịch mịch. Con người tịch mịch. Cõi thiền tịch mịch. Bài thơ tịch mịch. Câu thơ đầu tạo một cảm giác như vậy. Hóa ra cảm giác bị đánh lừa. Con người trong thơ không thắp thêm hương khi củi đã tàn không phải muốn giam mình trong không gian tịch mịch. Con người đang bận bịu đó thôi. Bận giải đáp mấy chương sách cho các chú sơn đồng. Giải đáp xong, tay ống thổi, tay mo nang, vừa thổi vừa quạt cho lửa lại bùng lên. Nhìn cảnh ấy, xin chớ cười, chớ thương hại ông sư già hậu đậu.

Sư già có trễ nãi trong việc giữ lửa trên bếp hay thắp thêm hương thì có gì đáng cười hay đáng thương? Bởi ngọn lửa bên ngoài nhóm lên lúc nào chẳng được. Ngọn lửa trí tuệ mới cần kíp thắp lên để xua tan sự u minh trong tâm giới của con người.

U minh là cội nguồn của mọi tội ác.

Nguyên tác:

地爐即事
煨餘榾柮獨焚香。
口答山童問短章
手把吹商和木鐸。
從來人笑老僧忙

Phiên âm:

ĐỊA LÔ TỨC SỰ

Ổi dư cốt đột tuyệt phần hương,

Khẩu đáp sơn đồng vấn đoản chương.

Thủ bả xuy thương hoà thái thác,

Ðồ giao nhân tiếu lão tăng mang.

Dịch nghĩa:

TRƯỚC BẾP LÒ TỨC CẢNH

Củi đã tàn cũng chẳng thắp hương,

Miệng trả lời chú bé hỏi những chương sách ngắn.

Tay cầm ống  thổi, tay nhặt mo nang,

Luống để người ta cười vị sư già này bận bịu.

Dịch thơ:

TRƯỚC BẾP LÒ TỨC CẢNH

Củi tàn cũng chẳng thắp thêm hương,

Bận đáp sơn đồng sách mấy chương

Tay nhặt mo nang tay ống thổi,

Sư già bận bịu chớ cười thương.

                          Hoàng Dục dịch

Đà Nẵng, 1-2021